Đến Tây Bắc đừng bỏ qua những món đặc sản này.
Thịt Trâu Gác Bếp
Chẳng quá lời nếu nói rằng thịt trâu gác bếp là một trong những món đặc sản nổi tiếng nhất Tây Bắc - còn được biết đến với tên gọi trâu sấy khô, trâu hun khói, thịt trâu khô… Phần bắp và thịt thăn trâu, sau khi tẩm ướp gia vị, sẽ được treo trên bếp lửa để hun khói đến khi chuyển sang màu nâu đỏ sậm. Thịt trâu gác bếp có vị mặn và mùi hương hăng hắc đặc trưng nên khá “kén” người ăn - giá rơi vào khoảng 800.000đ/kg. Khi ăn, người ta thường hấp hoặc luộc lại để khô trâu chín mềm, vắt thêm một ít chanh, tắc rồi thưởng thức cùng rượu táo mèo. Hương vị đảm bảo sẽ không khiến bạn thất vọng.
Bánh Chưng Đen
Du lịch Tây Bắc vào những ngày chớm xuân, bạn chắc chắn phải thưởng thức đặc sản bánh chưng đen nóng hổi cùng rượu ngô. Không chỉ sở hữu màu đen bóng đẹp mắt từ nước cốt, bánh chưng đen còn là tổ hợp hương vị độc nhất vô nhị - với nhân đậu xanh vàng ươm, hạt nếp thơm dẻo, thịt lợn dai mềm, hạt tiêu, lá dong nồng nàn…, đủ để thoả mãn vị giác của thực khách khó tính nhất. Chỉ cần ăn thử một lần, #teamKlook sẽ thấy vương vấn mãi món ngon nức tiếng xứ Lạng này đấy.
Rượu Táo Mèo
Sẽ là thiếu sót lớn nếu không nhắc đến rượu táo mèo trong danh sách các món đặc sản Tây Bắc. Đây là món uống nổi tiếng của đồng bào dân tộc thiểu số Mông, sống ở vùng cao nguyên Yên Bái. Tuỳ theo thời gian ngâm ủ, rượu táo mèo sẽ còn màu vàng (từ 6 đến 8 tháng) hoặc màu nâu đỏ (từ 1 năm trở lên); hương vị rượu cũng vì vậy mà có độ cay và ngọt khác biệt. Táo mèo còn có tên gọi là Sơn Tra, theo Đông Y, có công dụng giảm mỡ máu, điều hoà huyết áp, bảo vệ tim mạch, kháng khuẩn và nhuận tràng. Rượu táo mèo cũng là đặc sản Tây Bắc được nhiều du khách chọn mua về làm quà tặng cho bạn bè và người thân.
Trà Tà Xùa: đặc sản Tây Bắc làm quà mời khách
Trà Tà Xùa hay còn được gọi với cái tên chè Tà Xùa là đặc sản Tây Bắc làm quà cực xịn cho các ông, các bố pha trà mời khách. Khác với chè Thái Nguyên chủ yếu là uống búp non thì trà Tà Xùa hái từ những cây trà cổ thụ hàng trăm năm tuổi ở vùng núi cao hơn 200m. Sinh trưởng trong môi trường núi cao khắc nghiệt vì thế mà trà cũng đem lại vị ngon đậm đà hơn hẳn so với trà miền xuôi. Toàn bộ quá trình thu hái và chế biến đều được làm thủ công bởi những người dân bản địa chính vì vậy trà Tà Xùa giữ được nguyên hương vị đậm đà của nó.
Mắc khén & hạt dổi – gia vị đặc trưng của vùng Tây Bắc
Mắc khén & hạt dổi là 2 thứ gia vị đặc trưng đặc sản núi rừng Tây Bắc. Hầu hết trong tất cả các món nướng, ướp hay làm đồ chấm của người dân tộc khu vực Tây Bắc đều sử dụng 2 thứ gia vị này.
Mắc khén là hạt của quả cây mắc khén (có hình dạng giống hạt rau mùi). Mắc khén không phải hạt tiêu rừng vì mùi vị của mắc khén và hạt tiêu hoàn toàn khác nhau. Mắc khén có mùi thơm gấp nhiều lần hạt tiêu và đặc biệt đem đến cảm giác tê tê nơi đầu lưỡi khi ăn.
Song hành cùng với gia vị mắc khén nổi tiếng chính là hạt dổi. Hạt dổi có mùi thơm đặc trưng, khó tả. Hạt dổi được người Thái ở Tây Bắc dùng nhiều để ướp thịt trâu, lợn gác bếp, làm lạp xưởng hay làm các món gia vị chấm. Hạt dổi khi phơi khô đã có mùi thơm quyến rũ rồi nhưng phải nướng lên là chuẩn nhất. Nướng hạt dổi trên than hồng sao cho nhanh tay không thì dổi sẽ bị cháy và đắng. Hạt dổi rừng xịn sẽ nở bung và tỏa mùi thơm ngào ngạt.
Người dân tộc ở Tây Bắc sử dụng hạt dổi và mắc khén tạo làm thứ gia vị đặc trưng của người dân địa phương nơi đây. Cầu kỳ hay câu nệ vào những hôm nhà có khách quý thì người dân địa phương làm món chẩm chéo để chấm đồ ăn còn không chỉ cần chút mắc khén và hạt dổi xay nhỏ cùng với chút muối là đã được chén đồ chấm hảo hạng.
Măng khô – đặc sản thiên nhiên ưu ái ban tặng cho Tây Bắc
Măng khô được làm từ măng tươi lấy từ gốc tre non. Người ta cắt lấy phần non nhất của búp măng mang về và phơi khô. Măng Tây Bắc mọc trên núi trên đá vì thế ngọt hơn măng thường rất nhiều. Măng khô Tây Bắc chia làm 3 loại chính: Măng lưỡi lợn, măng búp và măng rồi. Tuy từng món ăn mà ta sẽ kết hợp với loại măng khác nhau.
Măng khô hầm xương ngon, ngọt nước mà xào với rau củ hay lòng cũng là cực phẩm. Măng Tây Bắc chuẩn có màu nâu vàng bắt mắt, mùi vị thanh mát, ngọt từ sâu bên trong. Măng có đốt nhiều, bề rộng thịt dày và những đường vân tỉ mỉ.
Đến Tây Bắc mùa này bạn sẽ bị choáng ngợp bởi những gùi măng, đống măng xếp bán la liệt. Măng khô giữ được rất lâu nên đây sẽ là một món quà dành cho người thân vô cùng tuyệt vời khi bạn ghé Tây Bắc.
Lạp xưởng Điện Biên gác bếp
Lên Điện Biên đừng quên mua về vài kí lạp xưởng gác bếp – món ăn đặc sản Tây Bắc thơm ngon. Lạp xưởng nơi đây ngon hơn hẳn những nơi khác bởi hương vị đậm đà trong từng miếng ăn.
Lạp xưởng là món ăn truyền thống của người Thái đen, người Nùng và một số dân tộc khác ở vùng Tây Bắc. Khác hẳn với cách làm lạp xưởng kiểu Trung Hoa, nhân lạp xưởng Điện Biên dùng loại thịt nửa nạc nửa mỡ rửa sạch rồi lọc bỏ lớp bì, thái thành miếng nhỏ sau mang ướp muối, đường, bột ngọt, rượu, nước gừng và một số gia vị đặc trưng của người dân địa phương.
Tẩm ướp gia vị, chuẩn bị xong xuôi ngta sẽ hong khô bằng cách đốt lá rừng để lớp vỏ trở nên săn lại sau đó mới đem treo lên gác bếp để lớp nhân có thể chín từ từ. Lạp xưởng gác bếp có thể thái ra ăn luôn. Tuy nhiên cách ăn phổ biến nhất vẫn là đem nguyên cây chiên lên rồi sau đó cắt lát. Khi ăn chấm với mắm gừng hoặc tương ớt kèm với rau thơm cho đỡ ngán và cũng tăng thêm mùi vị. Khi ăn du khách sẽ cảm nhận được vị dai của lòng, vị ngọt của thịt, vị thơm của mỡ cùng các gia vị hòa quyện vào với nhau.
Ngồi ăn miếng lạp xưởng, nhâm nhi chén rượu ngô cùng trò chuyện tâm tình cũng tạo được một không khí rất “ra gì”. Có dịp ghé Tây Bắc thì nhớ mua lạp xưởng về làm quà nhé!
Mật Ong bạc hà
Ai đi lên Tây Bắc mà không mua một chai mật ong bạc hà về làm quà. Mật ong bạc hà là loại mật ong quý, mang trong mình tất cả những tinh túy nhất của tự nhiên vùng núi rừng.
Như tên gọi của nó, mật ong bạc hà là mật được lấy từ những chú ong hút mật trên cây bạc hà ở vùng cao. Đây là loại cây hiếm hoi chỉ mọc trên cát sỏi vùng cao vào mùa đông hàng năm. Vào tháng 9 đến tháng 12 âm lịch, hoa bạc hà nở bạt ngàn núi rừng cũng là mùa lấy mật của người dân nơi đây. Mật ong bạc hà ngon nhất phải kể đến mật ong bạc hà Mèo Vạc (Hà Giang). Đây cũng là loại đặc sản Tây Bắc quý vừa có khả năng chữa bệnh vừa làm đẹp.